Αλλαγές στον ΟΠΕΚΕΠΕ ως τις 2 Οκτωβρίου θέλει η Ε.Ε. αλλιώς… αφραγκία, μηνιαία παράταση λέει ο Τσιάρας

∆ιορία έως τις 2 Οκτωβρίου για να παρουσιάσει ένα αναµορφωµένο Σχέδιο ∆ράσης του συστήµατος αγροτικών ενισχύσεων, έχει η Ελλάδα, αλλιώς µε βάση επιστολή της DG Agri προς τις εθνικές αρχές, η Επιτροπή έχει δικαίωµα να παγώσει προσωρινά τις πληρωµές προς τη χώρα µας (π.χ. µηνιαίες / ενδιάµεσες), µέχρι να αποδείξει ότι τα µέτρα συµµόρφωσης εφαρµόστηκαν.Τα παραπάνω έρχονται σε αντιδιαστολή των όσων δήλωνε προ ολίγων ηµερών ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, περί παράτασης για το Σχέδιο ∆ράσης µέχρι τον Φλεβάρη του 2026. Την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου ο υπουργός σε πρωινή του τηλεοπτική συνέντευξη δήλωσε πως η σχετική προθεσμία μετατέθηκε για τις 2 Νοεμβρίου.

Σηµειώνεται πως την αρχική διορία της 2ας Οκτωβρίου επιβεβαίωσε ο κ. Τσιάρος στο ΣΚΑΪ 100,3 το οποίο και αποκάλυψε τη σχετική επιστολή που εστάλει 2 Αυγούστου 2025. Η επιστολή αναφέρει µεταξύ άλλων:

Σύµφωνα µε το άρθρο 29 παράγραφος 3 του κανονισµού (ΕΕ) 2022/128, οι αρχές της χώρας σας πρέπει να υποβάλουν επικαιροποιηµένο σχέδιο δράσης εντός 2 µηνών από την παραλαβή της παρούσας επιστολής.

Επισηµαίνεται ότι την ευθύνη για την κατάρτιση και την εφαρµογή σχεδίων δράσης φέρουν οι εθνικές αρχές. Η Γ∆ AGRI θα παραµείνει φυσικά στη διάθεσή σας, για την παροχή στήριξης και συνδροµής στις αρχές της χώρας σας ενόψει της υποβολής ενός σχεδίου δράσης που θα αντιµετωπίζει αποτελεσµατικά και αποδοτικά τα ζητήµατα που αναφέρονται ανωτέρω.

Υπενθυµίζεται ότι, σύµφωνα µε το άρθρο 42 παράγραφος 2 του κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 2116/2021, εάν ένα κράτος µέλος δεν υποβάλει σχέδιο δράσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του εν λόγω άρθρου, η Επιτροπή ενδέχεται να εκδώσει εκτελεστικές πράξεις για την αναστολή των µηνιαίων πληρωµών που αναφέρονται στο άρθρο 21 παράγραφος 3 ή των ενδιάµεσων πληρωµών που αναφέρονται στο άρθρο 32 του ίδιου κανονισµού.

Σε ποιους τοµείς δεν συµµορφώνεται η Ελλάδα σύµφωνα µε την Επιτροπή

1. Σύστηµα Αναγνώρισης Αγροτεµαχίων (ΣΑΑ)
Η Επιτροπή ζητά οι ορθοφωτογραφίες που χρησιµοποιούνται να είναι ηλικίας όχι πέραν των 3 ετών (άρθρο 2 παρ. 5 του κανονισµού (ΕΕ) 2022/1172). Το σχέδιο προβλέπει ότι η επικαιροποίηση αυτού θα ολοκληρωθεί το 2026. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό σηµαίνει πως οι εικόνες του 2023 δεν θα είναι συµβατές για τις αιτήσεις του 2027. Ζητείται λοιπόν πρόσθετο βήµα τον Μάιο του 2026 για να αποκτηθούν νέες εικόνες για τα εδάφη που τώρα καλύπτονται από φωτογραφίες του 2023.

Η µεθοδολογία που χρησιµοποιεί η Ελλάδα για τον προσδιορισµό της Μέγιστης Επιλέξιµης Έκτασης (ΜΕΕ), ειδικά για αγροτεµάχια µε διάσπαρτα µη επιλέξιµα χαρακτηριστικά, θεωρείται λανθασµένη και χρειάζεται αξιολόγηση ποιότητας βαθµονόµησης. Επίσης. υπάρχουν ζητήµατα µε την επιλεξιµότητα εκτάσεων µε φυσικά ή άλλα ειδικά µειονεκτήµατα (οι χάρτες / περιοχές που ορίζονται πρέπει να είναι σε επίπεδα που καθορίζονται σαφώς).

2. Σύστηµα ∆ιαχείρισης & Ελέγχων ΟΣ∆Ε
∆εν υπάρχει πρόβλεψη για συγκεκριµένες δράσεις για το 2025 σε τοµείς υψηλού κινδύνου σφαλµάτων.

Επιτόπιοι έλεγχοι και έλεγχοι διοικητικοί: ενώ υπάρχουν σχέδια για χρήση βάσεων δεδοµένων, µηχανογραφικών ελέγχων, δεν υπάρχει ξεκάθαρη δέσµευση για «δοκιµές επικύρωσης» των δεδοµένων αυτών (validation) ώστε να ελεγχθεί η ορθότητά τους.

Το έγγραφο για την ανίχνευση της καταστρατήγησης (π.χ. τεχνητές συνθήκες) θεωρείται από την Επιτροπή ότι δεν καλύπτει όλους τους σηµαντικούς κινδύνους: Για παράδειγµα απόδειξη της άσκησης γεωργικής δραστηριότητας, παρεµβάσεις µε κατώτατα όρια, υψηλές µονάδες ενίσχυσης κλπ. Επίσης τα σενάρια που παρουσιάζονται είναι λίγα και η περιγραφή των διαδικασιών είναι γενική.

3. Έλεγχος γεωργικής δραστηριότητας και κατοχής της γης
∆εν υπάρχει επαρκής πρόβλεψη για ελέγχους γεωργικής δραστηριότητας σε όλους τους τύπους γης. Το σχέδιο αναφέρει ελέγχους για αρόσιµη γη και µόνιµες καλλιέργειες, αλλά όχι για µόνιµους βοσκότοπους ή άλλους τύπους γης.

Επίσης, δεν υπάρχει γεωχωρικός διασταυρωτικός έλεγχος (spatial cross-check) µεταξύ των εκτάσεων που δηλώνονται στο ΣΑΑ και των εκτάσεων που δηλώνει ο γεωργός ότι έχει στη διάθεσή του, βάσει κτηµατολογίου.

4. Συνδεδεµένη στα αιγοπρόβατα
∆ιαπιστώθηκαν σοβαρές ελλείψεις όσον αφορά τον έλεγχο των όρων επιλεξιµότητας, ιδίως:

-οι διασταυρωτικοί έλεγχοι µεταξύ διαφορετικών βάσεων δεδοµένων,

-η επιλογή δείγµατος µε κριτήριο κινδύνου,

-το χρονοδιάγραµµα των επιτόπιων ελέγχων .

Η Επιτροπή ζητά πιο συγκεκριµένα µέτρα (π.χ. καλύτερη ιχνηλασιµότητα των ζώων, αντικατάσταση του ηλεκτρονικού ενωτίου µε βώλο, ατοµική καταχώριση κάθε ζώου) ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όροι επιλεξιµότητας τηρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της υποχρεωτικής περιόδου.

Σχετική ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ έχει ως ακολούθως:

Κώστας Τσιάρας για επιστολή από την Ε.Ε.: Καμία απειλή για τις πληρωμές

  • Δεν μπορεί να αποκρύπτονται κρούσματα ευλογιάς – Η μετάδοση απειλεί το ζωικό μας κεφάλαιο
  • Ο ΣΕΚ ή όποιος άλλος διαθέτει επιστημονική τεκμηρίωση για το εμβόλιο να την καταθέσει και να αναλάβει την ευθύνη για τη φέτα

Σαφείς διευκρινίσεις για την επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορά τα γεωχωρικά δεδομένα του ΟΣΔΕ έδωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, τονίζοντας, σε συνέντευξή του στο ΕΡΤNEWS και στην εκπομπή «Συνδέσεις», ότι το περιεχόμενό της «δεν είναι της έντασης που κάποιοι επιχειρούν να δώσουν». Επίσης, αναφέρθηκε στην ανάγκη για ψύχραιμη, αλλά και αποφασιστική αντιμετώπιση της ευλογιάς.

«Υπάρχει μεγάλη παρανόηση σε σχέση με τη συγκεκριμένη επιστολή. Από χθες που αυτό βγήκε ως είδηση, ακούγονται πράγματα που δεν έχουν σχέση με τη διαδικασία που ακολουθούμε. Είναι ένα ζήτημα που αναδεικνύει ένα πρόβλημα που ξέρουμε ότι υπάρχει, αλλά δεν είναι της έντασης που κάποιοι επιχειρούν να δώσουν», τόνισε ο Κώστας Τσιάρας και αποσαφήνισε το πλαίσιο. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε την επικαιροποιημένη, με δορυφορικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης των 3 τελευταίων ετών, γεωχωρική αποτύπωση των δεδομένων του ΟΣΔΕ, ορίζοντας αρχικά ως διορία την 2α Οκτωβρίου. Μετά από πλήρη συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και λαμβάνοντας υπόψη τη θερινή περίοδο του Αυγούστου, η προθεσμία μετατέθηκε για τις 2 Νοεμβρίου προκειμένου να κατατεθεί το πλάνο προς τις αρμόδιες Ευρωπαϊκές Αρχές. Συνεπώς, όπως παρατήρησε ο Υπουργός, είναι σαφές ότι δεν «χάθηκε» καμία προθεσμία, δεδομένου ότι όλο το διάστημα οι αρμόδιες υπηρεσίες του Οργανισμού βρίσκονταν σε στενή συνεργασία με την ΕΕ, χωρίς να τίθεται σε καμία περίπτωση ζήτημα διακοπής ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων».

Ταυτόχρονα, εξήγησε ότι , «από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι θα συνεργαστούμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την υλοποίηση του Action Plan, ώστε να απαντήσουμε σε όλα τα ζητήματα. Δεν κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου: αν δεν κάνουμε αυτά που πρέπει, θα τεθεί θέμα στις ροές πληρωμών. Για αυτό και υλοποιούμε βήμα-βήμα όλα όσα έχουμε συμφωνήσει». Παράλληλα, θύμισε ότι ισχύει η εξάμηνη παράταση που έχει δοθεί για την πλήρη υλοποίηση του action plan με τα 54 σημεία εξυγίανσης, το οποίο ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί. Εκκρεμεί μόνο η νομοθετική υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, μια θεσμική διαδικασία που θα ολοκληρωθεί σύντομα.

Σε ό,τι αφορά στην ευλογιά, ο Υπουργός μίλησε για μια ιδιαίτερα δύσκολη ζωονόσο: «Η ευλογιά έχει ένα εντελώς διαφορετικό επιδημιολογικό μοντέλο. Ο ιός μπορεί να επιβιώσει για έξι μήνες σε ζωοτροφές ή στο τρίχωμα, γεγονός που τον καθιστά εξαιρετικά ανθεκτικό και επικίνδυνο για τη διάδοση». Όπως τόνισε, «χρειάζεται υπευθυνότητα από όλους. Όταν υπάρχει ένα κρούσμα, δεν πρέπει να αποκρύπτεται, αλλά να ανακοινώνεται αμέσως. Δυστυχώς, σε αρκετές περιπτώσεις οι κτηνίατροι βρήκαν ήδη νεκρά ζώα. Αυτό σημαίνει μετάδοση. Και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί».

Ο Υπουργός τόνισε ότι η αντιμετώπιση της ευλογιάς δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων. «Ήδη έχουμε προχωρήσει σε μια δεκαήμερη «έφοδο» παρουσία των κτηνιάτρων του Υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων στο πεδίο », ανέφερε, για να προσθέσει ότι καθοριστικό ρόλο έχουν και οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι. «Πρέπει να τηρούνται τα μέτρα βιοασφάλειας και, όταν υπάρχει κρούσμα, να δηλώνεται άμεσα. Δεν πρέπει να αποκρύπτονται περιστατικά. Δυστυχώς, οι πληροφορίες μας δείχνουν ότι σε αρκετές εγκαταστάσεις, όταν πήγαν οι κτηνίατροι των ΔΑΟΚ, βρήκαν ήδη νεκρά ζώα. Αυτό σημαίνει μετάδοση της νόσου και μας φέρνει όλους μπροστά σε μια μεγάλη διακινδύνευση του ζωικού μας κεφαλαίου».

Για το ζήτημα του εμβολιασμού, ο κ. Τσιάρας επεσήμανε ότι απαιτείται σαφής επιστημονική τεκμηρίωση. «Υπάρχει ένα μεγάλο debate για το αν πρέπει να εμβολιάσουμε τα ζώα. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι προσωπικά υποστηρίζω τον εμβολιασμό ως μέσο πρόληψης – άλλωστε, για τον κορονοϊό -ως γιατρός- έτρεξα να εμβολιαστώ μέσα στις πρώτες δύο μέρες. Όμως στην περίπτωση της ευλογιάς τα δεδομένα είναι πιο σύνθετα: ποσοστό και διάρκεια ανοσίας, αριθμός δόσεων, η δυνατότητα διάκρισης αντισωμάτων από τη νόσο ή από το εμβόλιο. Αν αυτά δεν απαντηθούν επιστημονικά, μπαίνουμε σε δύσκολη διαδικασία, με σοβαρούς κινδύνους για τα βασικά μας προϊόντα». Και ξεκαθάρισε: «Αν ο ΣΕΚ έχει την επιστημονική τεκμηρίωση, ας την καταθέσει. Το έχω ζητήσει προσωπικά από τον κ. Μόσχο. Και τότε, ας αναλάβει ο ΣΕΚ την ευθύνη για την εξαγωγή της φέτας, διότι η απόφαση για εμβολιασμό δεν είναι μόνο τεχνικό ζήτημα, αλλά επηρεάζει το σημαντικότερο προϊόν της ελληνικής κτηνοτροφίας, την φέτα».

Γιώργος Κοντονής

Πηγή: www.agronews.gr